Trang chủ
HSCC

SOFA-2

TBFTTH

 GIỚI THIỆU

SOFA-2 là bản cập nhật toàn cầu(được công bố trên JAMA ngày 29 tháng 10 năm 2025), dữ liệu lớn, có giá trị tiên đoán tốt và phản ánh thực hành hồi sức hiện đại. Giữ nguyên tính đơn giản (0–24 điểm) nhưng tăng tính chính xác nhờ điều chỉnh ngưỡng mới và các phương thức hỗ trợ cơ quan hiện đại(như liều vận mạch, HFNC, RRT, ECMO).
Cập nhật thang điểm SOFA (Sequential Organ Failure Assessment - Đánh giá suy cơ quan tuần tự) – được sử dụng từ năm 1996 – nhằm phản ánh thực hành lâm sàng hiện đại, bao gồm các biện pháp hỗ trợ cơ quan và thuốc hiện nay.
→ Phiên bản mới được gọi là SOFA-2.
  • Tổng điểm cuối cùng được tính bằng cách cộng số điểm cao nhất của từng cơ quan trong 6 hệ cơ quan trong vòng 24 giờ, với thang điểm dao động từ 0 đến 24.
  • Đối với các giá trị bị thiếu trong ngày đầu tiên, khuyến cáo chung là chấm 0 điểm cho các giá trị này. Tuy nhiên, điều này có thể thay đổi tùy theo mục đích cụ thể (ví dụ: sử dụng tại giường, nghiên cứu, v.v.). Đối với việc chấm điểm tuần tự, nếu thiếu dữ liệu sau ngày đầu tiên, cần giữ nguyên giá trị quan sát cuối cùng, vì việc không đo lại thường gợi ý tình trạng bệnh nhân ổn định.
  • Phân tích liên kết dữ liệu (federated analysis) từ 10 quần thể đa trung tâm quốc tế, gồm 3,34 triệu bệnh nhân ICU người lớn (2014–2023).
  • 4 quần thể (~2,1 triệu ca) để phát triển & kiểm định nội bộ.
  • 6 quần thể (~1,2 triệu ca) để kiểm định bên ngoài.
  • Bao gồm dữ liệu từ Úc, Áo, Brazil, Pháp, Ý, Nhật, Nepal, New Zealand, và Hoa Kỳ.
Thang điểm vẫn ở mức 0–24 điểm, mỗi cơ quan 0–4 điểm, điểm cao hơn = suy cơ quan nặng hơn.
Các thay đổi chính trong SOFA-2
Thành phầnCập nhật nổi bật
Cơ quanGiữ nguyên 6 cơ quan của SOFA gốc (não, hô hấp, tim mạch, gan, thận, đông máu).
Hệ miễn dịch & tiêu hoáĐược xem xét nhưng loại bỏ vì không đạt giá trị tiên đoán và nội dung.
Ngưỡng chấm điểm mớiĐược xác định lại bằng dữ liệu hiện đại & mô hình thống kê (GAM, CART).
Bổ sung can thiệp hiện đạiTích hợp các yếu tố mới như ECMO, thông khí dòng cao, thuốc vận mạch liều hiện nay, lọc máu (RRT)...
  • Thần kinh: Thang điểm Glasgow hoặc phản ứng vận động tương đương, tính đến sử dụng thuốc an thần.
  • Hô hấp: PaO₂/FiO₂: 300, 225, 150, 75 mmHg.
  • Gan: Bilirubin: 1.2, 3, 6, 12 mg/dL.
  • Tim mạch: Cập nhật theo liều thuốc vận mạch (norepinephrine, epinephrine, inotrope, hỗ trợ cơ học).
  • Thận: Creatinin và tiêu chuẩn lọc máu (RRT).
  • Tử vong ICU trung bình: 8,1% (dao động 4,5%–20,5%).
  • SOFA-2 có khả năng dự đoán tử vong tốt hơn nhẹ so với SOFA-1: AUROC = 0.79 (SOFA-2) vs 0.77 (SOFA-1).
  • Mỗi tăng 1 điểm SOFA-2 → tăng 37,8% nguy cơ tử vong ICU.
  • Hiệu lực tiên đoán được duy trì từ ngày 1 → ngày 7 ICU.
  • SOFA-2 phản ánh thực tế hơn: 11% bệnh nhân có điểm SOFA-2 cao hơn SOFA-1 (nặng hơn), 40% thấp hơn (ít nặng hơn).
Tương tự SOFA, thang điểm SOFA-2 tiếp tục dùng để:
  • Theo dõi tiến triển suy tạng trong ICU.
  • Định nghĩa sepsis (nếu tăng ≥2 điểm so với nền).
  • Dự báo tử vong và hỗ trợ quyết định điều trị.
Ưu điểm: Dễ áp dụng, linh hoạt, dùng được ở cả nước thu nhập thấp & cao.
---
Não (thần kinh) 
(1) Đối với bệnh nhân được an thần, sử dụng thang điểm GCS được ghi nhận lần cuối trước khi an thần. Nếu không biết giá trị GCS trước đó, chấm 0 điểm.
(2) Khi không thể đánh giá đầy đủ cả 3 thành phần của thang điểm GCS, sử dụng điểm cao nhất đạt được ở thành phần vận động để chấm điểm.
(3) Nếu bệnh nhân đang được điều trị bằng thuốc do sảng (ngắn hạn hoặc dài hạn), chấm 1 điểm, ngay cả khi GCS = 15.
0
1
2
3
4
Hô hấp 
(4) Chỉ sử dụng tỷ số độ bão hòa oxy động mạch (SpO₂) trên FIO₂ khi không có sẵn tỷ số PaO₂/FIO₂ và khi SpO₂ dưới 98%.
Các ngưỡng chấm điểm:
  • 0 điểm: > 300 mmHg
  • 1 điểm: ≤ 300 mmHg
  • 2 điểm: ≤ 250 mmHg
  • 3 điểm: ≤ 200 mmHg khi có hỗ trợ thông khí
  • 4 điểm: ≤ 120 mmHg khi có hỗ trợ thông khí hoặc ECMO
(5) Hỗ trợ hô hấp nâng cao được định nghĩa là việc sử dụng một trong các biện pháp sau:
  • Ống thông qua mũi dòng cao (high-flow nasal cannula)
  • Thông khí áp lực dương liên tục (CPAP)
  • Thông khí áp lực dương hai mức (BiPAP)
  • Thông khí không xâm lấn (noninvasive ventilation)
  • Thông khí cơ học xâm lấn (invasive mechanical ventilation)
  • Thông khí tại nhà dài hạn (long-term home ventilation)
Điều kiện này là bắt buộc để được chấm 3–4 điểm, ngoài ra tỷ số PaO₂:FIO₂ hoặc SpO₂:FIO₂ cũng phải nằm trong khoảng quy định tương ứng.
Những thay đổi của PaO₂/FIO₂ hoặc SpO₂/FIO₂ trong vòng 1 giờ (ví dụ sau khi hút đàm) không nên được tính đến.
(6) Bệnh nhân không được hỗ trợ hô hấp nâng cao có thể đạt tối đa 2 điểm, trừ khi:
  1. Phương tiện hỗ trợ hô hấp nâng cao không có sẵn, hoặc
  2. Không được chỉ định do giới hạn điều trị (ceiling of treatment).
Trong hai trường hợp này, mức độ nặng được chấm dựa trên tỷ số PaO₂/FIO₂ hoặc SpO₂/FIO₂.
(7) Nếu ECMO (mọi hình thức) được sử dụng để điều trị suy hô hấp, thì chấm 4 điểm trong thành phần hô hấp, bất kể tỷ số PaO₂/FIO₂, nhưng không chấm trong thành phần tim mạch. Nếu ECMO được sử dụng cho chỉ định tim mạch, thì tự động được chấm trong cả hai hệ thống: tim mạch và hô hấp.
0
1
2
3
4
Tim mạch 
(8) Thuốc vận mạch chỉ được tính điểm khi được truyền tĩnh mạch liên tục trong ít nhất 1 giờ.
(9) Norepinephrine thường được bào chế dưới dạng muối (ví dụ: hemitartrate hoặc bitartrate).
Liều lượng nên được quy đổi theo dạng base (dạng gốc).
Cụ thể: 1 mg norepinephrine base tương đương với
  • 2 mg norepinephrine bitartrate monohydrate,
  • 1,89 mg norepinephrine bitartrate khan (còn gọi là hydrogen tartrate, acid tartrate, hoặc tartrate),
  • 1,22 mg norepinephrine hydrochloride.
(10) Nếu dopamine được sử dụng như thuốc vận mạch duy nhất, việc chấm điểm dựa trên các ngưỡng sau:
  • 2 điểm: ≤ 20 µg/kg/phút
  • 3 điểm: > 20 đến 40 µg/kg/phút
  • 4 điểm: > 40 µg/kg/phút
(Các ngưỡng này được xây dựng dựa trên các nghiên cứu về hiệu lực tương đương với norepinephrine.)
(11) Khi thuốc vận mạch không có sẵn hoặc không được sử dụng do giới hạn điều trị (ceiling of treatment), việc chấm điểm dựa trên giá trị huyết áp trung bình (MAP) như sau:
  • 0 điểm: ≥ 70 mmHg
  • 1 điểm: 60–69 mmHg
  • 2 điểm: 50–59 mmHg
  • 3 điểm: 40–49 mmHg
  • 4 điểm: < 40 mmHg
(12) Bất kỳ hình thức hỗ trợ tuần hoàn cơ học nào đều được tính, bao gồm:
  • ECMO tĩnh mạch–động mạch (venoarterial ECMO)
  • Bóng đối xung động mạch chủ (intra-aortic balloon pump – IABP)
  • Thiết bị hỗ trợ thất trái (left ventricular assist device – LVAD)
  • Bơm dòng chảy vi trục (microaxial flow pump, ví dụ: Impella)
0
1
2
3
4
Gan
0
1
2
3
4
Thận 
(13) Loại trừ những bệnh nhân được lọc máu (RRT - Liệu pháp thay thế thận) chỉ vì các nguyên nhân không liên quan đến thận, ví dụ như: loại bỏ chất độc, độc tố vi khuẩn hoặc cytokine.
(14) Đối với bệnh nhân không được lọc máu (RRT)(ví dụ: giới hạn điều trị, không có sẵn máy, hoặc quyết định trì hoãn khởi đầu điều trị), chấm 4 điểm nếu bệnh nhân đáp ứng các tiêu chuẩn chỉ định lọc máu(RRT), cụ thể: Creatinine > 1,2 mg/dL (>110 µmol/L) hoặc thiểu niệu (<0,3 mL/kg/giờ trong hơn 6 giờ), và có ít nhất một trong các tiêu chí sau:
  • Kali máu ≥ 6,0 mmol/L, hoặc
  • Toan chuyển hóa với pH ≤ 7,20 và HCO₃⁻ ≤ 12 mmol/L.
(15) Đối với bệnh nhân được lọc máu ngắt quãng (intermittent RRT), chấm 4 điểm trong những ngày không thực hiện lọc máu(RRT), cho đến khi liệu pháp RRT được ngưng hoàn toàn.
0
1
2
3
4
Huyết học (đông cầm máu)
0
1
2
3
4
Tổng điểm

About the author

TBFTTH
Cuộc đời thì ngắn, mà nghề thì miên man;cơn bệnh phập phù;kinh nghiệm hiểm nguy, còn quyết định thì thật khó.Người thầy thuốc không phải chỉ chuẩn bị để tự mình làm đúng, mà còn khiến cho bệnh nhân, người đi theo và các yếu tố xung quanh hợp tác hài…

Đăng nhận xét